About Marathi Department

श्रीमती दानकुँवर महिला महाविद्यालयाची स्थापना इ.स.१९८५ मध्ये झाली. या शिक्षण संस्थेत स्थापनेपासूनच मराठवाड्यातील मुली शिक्षण घेतात. महाविद्यालयाच्या स्थापनेबरोबरच अनेक विषयांचे विभागही सुरु झाले. त्यातीलच एक मराठी विभाग आहे. हा विभाग सुरुवातीपासूनच अ जिल्ह्यातील प्रतिभावंत चिकित्सक अभ्यासक होते. त्यांनी महावितिशय समृद्ध असा वाङमयाभिरुची निर्माण करण्यात अग्रेसर राहिलेला विभाग आहे. या विभागाचे सर्वप्रथम विभाग प्रमुख डॉ. केशव देशमुख हे होते. डॉ. देशमुख हे तत्कालामध्ये जालनाद्यालयाच्या स्थापनेबरोबरच मराठी विभागाची पायाभरणी मजबूत केली. त्यामुळे मराठी विभागातून अनेक प्रतिभावंत साहित्यिक, अभ्यासक निर्माण झालेले आहेत.

आजमितीला मराठी विभागाने समाजासमोर गुणवत्तेचा एक आदर्श निर्माण केलेला आहे. राष्ट्रीय सेवा योजना व विविध सामाजिक अशा महत्त्वपूर्ण उपक्रमांच्या माध्यमातून मराठी विभाग कायमच समाजाशी बांधला गेला आहे. तसेच समाजातील साहित्य, रसिक व विद्यार्थ्यांच्या प्रतिभेला चालना देण्यासाठी सातत्याने विविध वाङमयीन उपक्रमाचे आयोजन करीत आहे. मराठी भाषेची अंगभूत वैशिष्ट्ये कायम ठेऊन भाषासमृद्धीसाठी भाषांतरे, नव्या शब्दांचा स्वीकार, प्रतिशब्दांची निर्मिती, अभिजात व समकालीन साहित्यचर्चा आणि ज्ञान-विज्ञानाच्या क्षेत्रातील पायाभूत व मौलिक प्रवृत्तिप्रवाह मराठीत आणण्यासाठी व वाङमयाच्या अभिरुचीपासून ते आजच्या स्पर्धायुक्त गतिमान कालखंडात विद्यार्थ्यांच्या हितासाठी विभाग कटिबद्ध आहे.

स्थापना (Establishment)

श्रीमती दानकुँवर महिला महाविद्यालयातील मराठी भाषा व वाङमय विभागाची सुरुवात इ.स. १९८५ मध्ये झालेली आहे.

दृष्टी (Vision)

भाषा आणि साहित्य संशोधनाला प्रोत्साहन, भाषिक आणि वाङ्‌मयीन कौशल्ये, साहित्यविषयक जाण वृद्धिंगत करणे.

मिशन (Mission)

विद्यार्थ्यांच्या भाषिक कौशल्याचा विकास व सुप्त गुणांचा शोध घेऊन विद्यार्थ्यात साहित्य विषयक जाणिवा व संशोधन दृष्टीचा विकास करणे.

ध्येय (Goals)

• विद्यार्थ्यांना आर्थिकदृष्ट्या स्वावलंबी होण्यासाठी मराठीच्या विकासाला पूरक ठरणाऱ्या विस्तार सेवा देणे.
• अल्पमुदतीचे अभ्यासक्रम आखणे.
• परस्परसहकार्याने पाठ्यक्रम, पुस्तकनिर्मिती व इलेक्ट्रॉनिक साहित्य निर्मिती करणे.
• मराठी लेखनविषयक नियम, वर्णमाला, भाषिक वापराची यांत्रिक उपकरणे, संगणकीय आज्ञावली यांच्या वापरात सुसूत्रता आणण्यासाठी मार्गदर्शक तत्त्वे उपलब्ध करणे.

उद्दिष्ट्ये (Objectives)

• जागतिकीकरणानंतरचे नवउद्योग, व्यवसाय आणि दृक –श्राव्यमाध्यमांतील भाषिक गरजा पूर्ण करणे.
• सर्जनशील लेखन, अनुवाद, उपयोजित आणि सर्जक भाषा वापराची कौशल्ये विकसित करणे.
• व्यवहारभाषा, प्रशासनिक भाषा आणि ज्ञानभाषा या तिन्ही स्तरांवर मराठी भाषेचा सर्वांगीण वापर वाढविण्यासाठी विविध भाषिक कौशल्यांचा विकास करणे.
• मराठी भाषेतून ज्ञान निर्मिती होण्यासाठी नवीन परिभाषेची घडण, निरनिराळ्या ज्ञानस्त्रोतांची उपलब्धता, भाषेचा सर्जनशील वापर वाढविण्यासाठी कृती कार्यक्रमांना प्रोत्साहन देणे.
• शेतकरी, कामगार, मुले, स्रिया, आदिवासी इत्यादी वंचित घटकांच्या हितासाठी व विकासासाठी माध्यम भाषेचा सर्जनशील वापर वाढविण्यासाठी विविध उपक्रम हाती घेणे.